Η Ζωή Χατζηθωμά έχει σπουδάσει Ελληνική Κλασική Φιλολογία και έχει κάνει σπουδές και στην Ψυχολογία. Δίδαξε για αρκετά χρόνια σε παιδιά Μέσης Εκπαίδευσης μέχρι να εργαστεί μόνιμα πλέον σαν Διοικητικό προσωπικό στον χώρο της Υγείας.
Αρθρογραφεί συστηματικά στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο, ενώ παράλληλα ασχολείται με τη συγγραφή λογοτεχνικών έργων. Είναι παντρεμένη και μητέρα μια κόρης.
Τα άρθρα της δεν τα θεωρεί δεκανίκια συγκίνησης, αλλά κρυφές πληγές, από εκείνες πού άλλοι από μας παραδέχονται και τις γιατρεύουν και άλλοι τις κρύβουν στον κόρφο τους, κακοφορμίζουν και αιμορραγούν τις νύχτες, μα όπως και να χει, οι πληγές αυτές αλλάζουν τελείως την οπτική και λειαίνουν τη γωνία του καθενός μας.
Θεωρεί ότι αξίζει να είμαστε παρόντες στη ζωή, να συμμετέχουμε και να κοιτάμε λίγο πιο πάνω από το μπόι μας τον ορίζοντα, ώστε να έχουμε το δικαίωμα να ζήσουμε ένα μικρό κομμάτι από όσα ποθήσαμε.
Η Ζωή χαρακτηρίζει τον εαυτό της αισιόδοξη πεσιμίστρια. Πιστεύει με πάθος τους ανθρώπους και είναι βέβαιη ότι την αγάπη και το μεγαλείο τους θα το δείξουν σε ανύποπτο χρόνο, χωρίς πια μεγάλες προσδοκίες από κανέναν, χωρίς επιθετικούς προσδιορισμούς και άκυρες μεγαλοστομίες. Μόνο με σκυμμένο κεφάλι, από σεβασμό στις ψυχές μας.
Όλα λέει είναι δρόμος και ταξίδι, και διαρκής σπουδή και περιπέτεια, μα ο δυσκολότερος δρόμος είναι εκείνος με τα διλήμματα. Το θέμα είναι να μην τα παρατάς και μέχρι το τέλος να μη σηκώνεις λευκή σημαία.
Καθημερινά χάνουμε αγαπημένους ανθρώπους, που γλιστρούν μέσα από τα χέρια μας, σαν τα ποτήρια που πλένουμε στη βρύση. Χάνονται μωρά παιδιά σε σάπιες βάρκες και είναι εξοργιστικό να κάνουμε realpolitik αποστρέφοντας το βλέμμα στην προσωπική μας ήττα και στην κατάντια του πολιτισμού μας.
Οι κακοί δεν αλλάζουν, ευτυχώς ούτε και οι καλοί!
Οι πράξεις μας στο τέλος είναι η μόνη αληθινή ιδεολογία.
Αγαπημένη της φράση είναι “Θα περάσει και αυτό!” και υποστηρίζει ότι μέρα κερδισμένη είναι αυτή που μεγαλώνουμε χαρούμενα και ασφαλή παιδιά και μέσα στις στιγμές της σκεφτόμαστε κάποιους ανθρώπους και χαμογελάμε!
Και η ζωή συνεχίζεται!
Λίγο το έχεις αυτό;
Τι σας ενέπνευσε να ασχοληθείτε με τη συγγραφή, ήταν κάποιο παιδικό όνειρο;
Τα πρώτα μου χρόνια τα έζησα σε ένα μικρό ορεινό χωριό και είχα την τύχη να μεγαλώσω σε γειτονιές και αυλές με πολλή αγάπη από δύο υπέροχους γονείς, από παππούδες και πολλούς συγγενείς. Το περιβάλλον μου όμως -και αυτό το κατάλαβα πολύ νωρίς – δεν μπορούσε να μου δώσει τις απαντήσεις που εγώ έψαχνα. Έτσι άρχισα να ψάχνω τα δικά μου πατήματα στον κόσμο μέσα από συγγραφείς και να σκαρώνω τα δικά μου πεζά, λύνοντας σιγά σιγά και προσεκτικά τους γρίφους και τους πιο σφιχτοδεμένους κόμπους που είχα μέσα μου. Με μικρά βήματα πήγαινα παρακάτω και γνώριζα τους ανθρώπους αλλά και εμένα την ίδια. Και κάπως έτσι ξεκίνησα και δεν έχω σταματήσει να γράφω. Είμαι μία ακούραστη γραφέας, που βλέπει να της λύνονται κατά ριπάς μια σειρά από αινίγματα, σαν ιστορία μυστηρίου, που η τελευταία σκηνή είναι ένα παράθυρο που βλέπει ανατολή σε αγαπημένο κυκλαδονήσι. Η συγγραφή με βοηθά να αλλάξω τη ζαριά της ζωής μου. Και να ονειρεύομαι, γιατί όλοι μας έχουμε ανάγκη το όνειρο. Το όνειρο κρύβει μέσα του ένα μεγάλο κομμάτι της πραγματικότητας, ακόμη κι αν αυτή μείνει ουτοπική!
Σας άρεσε η Λογοτεχνία στο σχολείο; Θυμάστε το πρώτο βιβλίο που επιλέξατε συνειδητά να διαβάσετε;
Αν μου άρεσε η Λογοτεχνία; Μα δεν έλεγε να περάσει η νύχτα και να ξημερώσει η μέρα που είχαμε λογοτεχνία στο σχολείο. Μια μορφή χιονονιφάδας μέσα μου τα κείμενα, οι συγγραφείς και οι ιστορίες τους, που γίνονταν πολύτιμα κοσμήματα από κρύσταλλο και χόρευαν απαλά. Βέβαια μετά τη Λογοτεχνία είχαμε Μαθηματικά… και η χιονονιφάδα έλιωνε, αλλά ευτυχώς άφηνε αποτύπωμα μέσα μου.
Μάλλον είχα διαβάσει αρκετά βιβλία πιο πριν, αλλά εκείνο που βρήκε τα κουμπάκια μου ήταν “Η Καλύβα του Μπαρμπά-Θωμά” της Harriet Beecher Stowe. Το έχω ακόμη, το μυρίζω και ενισχύεται η πεποίθησή μου ότι οι άνθρωποι και οι κοινωνίες προχωρούν μόνο μέσα από την ισότητα, την ελευθερία και την αλληλεγγύη. Είναι η τέλεια ψυχανάλυση.
Έχετε κάποιο βιβλίο στα σκαριά;
Έλαχε στις δικές μας μέρες να αντιμετωπίζουμε καταστάσεις που μας γονατίζουν και θα πρέπει να αντισταθούμε και να αντιπαλέψουμε το κακό. Μετράμε το νερό στο παγούρι μας και δε φτάνει για τόσο δρόμο που έχουμε μπροστά μας. Ζόρικα! Ένας από τους δικούς μου τρόπους πάλης είναι μόνιμα η δημιουργία. Έχω στο μυαλό μου κάτι φρέσκο και, όταν εκείνο νιώσει έτοιμο, θα γεννηθεί, ελπίζω να είναι εύκολη η γέννα! Για την ώρα το κουβαλάω όλο το εικοσιτετράωρο σαν φορητή συσκευή, για να ζήσω, κάτι σαν ένα είδος ορού, που τροφοδοτεί τις φλέβες μου. Είναι ο δικός μου τρόπος.
Στους καιρούς των social media και της εικόνας είναι εύκολο να επιβιώσει ο κόσμος του βιβλίου; Τι χρειάζεται, για να κερδίσει το βιβλίο το χαμένο έδαφος;
Τα social media, πέρα από τις άπειρες δυνατότητες που δίνουν και την προσφορά τους σε πολλούς τομείς, συχνά δημιουργούν αποσπασματική διάσταση της πραγματικότητας. Δεν είναι λίγες οι φορές που δίνουν ψευδώς την αίσθηση της ευκολίας και της αμεσότητας, με αποτέλεσμα να μένουμε στο μέρος και όχι στο σύνολο, ενώ συμβαίνει να αλλοιώνουν ή και να αποκρύπτουν την αλήθεια και έχουν τη δράση ενός παραμορφωτικού καθρέφτη. Μέσω των καλών βιβλίων και της ευρύτερης τέχνης γινόμαστε ολοκληρωμένοι άνθρωποι, με βαθύτερη σκέψη και σωστή διέγερση του εγκεφάλου, που μας οδηγεί σε πιο συνειδητές επιλογές. Όσο με αφορά δεν με ενδιέφεραν ποτέ τα επιμέρους σύνολα, αλλά το “όλον”.
Ο αγώνας του βιβλίου με τα social media μοιάζει να είναι άνισος. Το γεγονός ότι στη χώρα μας το βιβλίο σε περιόδους κρίσης απώλεσε δυνάμεις αντί να ανακτήσει, δε μας αφήνει περιθώρια για αισιοδοξία. Τι πιστεύω ότι μπορεί αντιστρέψει το κλίμα και να αυξηθεί το ενδιαφέρον των πολιτών για ανάγνωση βιβλίων και να απελευθερωθούν από τον φαύλο κύκλο της μόνιμης εξάρτησης από τα social media; Πρώτα από όλα η σωστή παιδεία από τα πρώτα χρόνια της ζωής του νέου ανθρώπου, η οικογένεια ως ζωντανό παράδειγμα, η πολιτεία με την προώθηση των βιβλίων με πολλούς και έξυπνους τρόπους (για παράδειγμα τοποθέτηση σε χώρους αναμονής κοινού, σε πάρκα, γυμναστήρια και σε μέσα μαζικής μεταφοράς), ώστε να φτάσουν στο ευρύ κοινό εύκολα, αλλά και η σιδηρά πειθαρχία του καθενός μας. Όλα είναι θέμα επιλογών, αλλά και δουλειάς από όλους.
Δύο χρόνια πανδημίας και όλα έχουν ανατραπεί σε όλους τους τομείς και σε όλα τα επίπεδα. Εσάς πόσο σας επηρέασε και πόσο άλλαξε τον τρόπο σκέψης σας και την καθημερινότητά σας;
Η πανδημία έδωσε ένα γερό χαστούκι στις σιγουριές μας, στις μικροαστικές μας συνήθειες, στον καλομαθημένο εαυτούλη μας, στα δεδομένα και στα “πάντα” που λέγαμε κουνώντας το δάχτυλο. Ταρακούνησε τις σχέσεις μας, τις συνήθειές μας και δημιούργησε απόσταση, που φοβάμαι ότι ήρθε για να μείνει. Γιατί βλέπουμε πως έχει παραταθεί πολύ και ό,τι παρατείνεται νοσεί και μαζί του και αυτοί που το εισπράττουν. Τώρα θα πρέπει να βρούμε καινούριους τρόπους για να πορευτούμε, να είμαστε εφευρετικοί και ευέλικτοι, χωρίς να εστιάζουμε μόνο στο αδύναμο σημείο, χωρίς να το δαιμονοποιήσουμε και χωρίς να πιστέψουμε μόνο στην κακή εκδοχή. Μας κόστισαν αυτά τα δύο χρόνια σε επαφές, σε αγκαλιές και σε νυχτέρια με φίλους και σε ατελείωτες συζητήσεις με μια μπύρα στο χέρι, χωρίς απαραίτητα να οδηγεί καμία από τις συζητήσεις αυτές πουθενά. Ήταν κάτι αφύσικο και απάνθρωπο όλο αυτό που βιώσαμε. Χάσαμε την ελευθερία της επιλογής και της έκφρασης, μια από τις πιο σημαντικές μορφές ανθρώπινης ελευθερίας. Πορευτήκαμε στα σκοτεινά με κυρίαρχο τον φόβο, χωρίς μουσικές, χωρίς τραγούδια και συναυλίες, χωρίς φιλιά, χωρίς οξυγόνο, παρά μόνο με απαγορεύσεις και με αυστηρά υγειονομικά πρωτόκολλα. Χάσαμε τις τρυφεράδες μας, τα “Θέλω να σε δω…Έλα να με πάρεις αγκαλιά…Μου λείπεις…” Χάσαμε τις αστείες προφάσεις για συναντήσεις και τα παιδιάστικα προσχήματα για να πάμε μια βόλτα.
Το 2021 έφυγε και το 2022 είναι πια πραγματικότητα. Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας;
Δε μου αρέσουν τα όρια στον χρόνο, για μένα ο χρόνος είναι συνέχεια, με τις συστολές και τις διαστολές του, έχει διάρκεια και παίρνει δυναμική από μας και τις πράξεις μας, έτσι έχω την ελπίδα ότι τίποτα δε θα χαθεί και θα ταξιδεύον όλα στο άπειρο. Έτσι, θεωρώ το 2022 μια συνέχεια του 2021 και εκτός από την ευχή που κάνει ο καθένας από μας, να είναι καλά οι άνθρωποι της καρδιάς μας, προσωπικά ονειρεύομαι -γιατί είμαι πιο καλή στα όνειρα και όχι στα σχέδια- να έρθει πιο κοντά ο ένας στο άλλον. Να βλέπω την κόρη μου να μεγαλώνει όμορφα, με σπίθες στα μάτια, χωρίς να φοβάται, χωρίς να έχει απωθημένα, να είναι παρούσα και ανήσυχη και έτοιμη να βγει μπροστά για όποιον έχει ανάγκη και υποφέρει. Προσωπικά θέλω να συνεχίσω μέσα από τη δουλειά μου να βοηθάω τους ανθρώπους, να είμαι αρωγός του καλού και να βρουν τα γραπτά μου απήχηση, ευρύτερο κοινό και αναγνωστικούς τόπους. Ονειρεύομαι να μπορούμε επιτέλους να ζήσουμε μαζί, όλοι ίδιοι και όλοι διαφορετικοί, με ανοχή και ενσυναίσθηση, χωρίς παιχνίδια κυριαρχίας και μυαλού στους αδύναμους και στους διαφορετικούς. Ονειρεύομαι μια χώρα με ανοιχτά μυαλά και ανοιχτούς ανθρώπους, με συνείδηση της αξίας των δημόσιων αγαθών για την κοινωνία, με ισχυρό σύστημα Υγείας και Παιδείας και με στήριξη των ανυπεράσπιστων και να μπορώ να συμμετέχω σ’αυτό το γίγνεσθαι, από όπου και όπως ξέρω ότι θα προσφέρω πραγματικά. Θέλω τα παιδιά μας να μη ντρέπονται που ζουν σ’αυτή τη χώρα, να μη λυγίσουν και με τη βοήθειά μας να αποκτήσουν ισχυρά αντισώματα, να αντέχουν να συγκρουστούν για να γεννηθεί κάτι νέο και ανανεωτικό. Με τρομάζει το ίδιο η αρρώστια και το να θέλει ένας νέος άνθρωπος να κάνει βήματα να πάει παρακάτω και να μη μπορεί. Στα πλαίσια αυτά κινούνται τα δικά μου σχέδια.
Να σας πω και τη μυστική μου προσευχή; Να πάρουμε το μέρος των παιδιών και να πιστέψουμε ξανά στον καλύτερο εαυτό μας. Οριστικά!
