Μαρία Κολόβα: Ανάγκη η στήριξη του πολιτισμού από την Πολιτεία

Το όνομα της Μαρίας Κολόβα είναι συνδυασμένο με την μουσική και πως θα μπορούσε διαφορετικά;  Εχει αφιερώσει τη ζωή της, στις νότες και στα μουσικά όργανα, με απώτερο στόχο αποκτήσουν τα παιδιά μουσική παιδεία.

Διευθύντρια και καθηγήτρια Ανώτερων Θεωρητικών στο «Ωδείο Κολόβα», ενώ έχει αφήσει τη δική της σφραγίδα στα «Τσιτσάνεια», δεδομένου ότι επί Νομαρχίας Στέφανου Πατραμάνη υπήρξε καλλιτεχνική διευθύντρια στον τότε Πολιτιστικό Οργανισμό και ίδρυσαν τον σημαντικό αυτό θεσμό.

Το Σεπτέμβριο του 1998 γίνετε και ο 1ος Διαγωνισμός Λαϊκού Τραγουδιού με τηλεοπτική μετάδοση από την ΕΤ-1 και έτσι τα «ΤΣΙΤΣΑΝΙΑ» πέτυχαν και την εμβέλεια εκτός Νομού.

Όπως τονίζει «η ανταμοιβή ενός δασκάλου είναι η διαδρομή ενός μαθητή από το ξεκίνημα, έως ότου ωριμάσει μουσικά και είναι πλέον σε θέση να παραδώσει αυτό που μπορεί».

  1. Ποιος πιστεύετε ότι πρέπει να είναι ο ρόλος ενός Ωδείου, στην τοπική κοινωνία και πόσο σημαντική είναι τελικά η λειτουργία του;

Το Ωδείο είναι ένα Δημοτικό ή ιδιωτικό εκπαιδευτικό ίδρυμα αναγνωρισμένο από το κράτος. Πρωταρχικός ρόλος είναι η ολοκληρωμένη μουσική εκπαίδευση, η οποία έχει ανατεθεί στα Ωδεία υπό την εποπτεία του Υπουργείου Πολιτισμού. Μετά την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης, οι σπουδαστές αποκτούν τον αντίστοιχο τίτλο σπουδών. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ξεκινήσουν, όποτε επιθυμούν τη μουσική εκμάθηση χωρίς κανένα ηλικιακό περιορισμό. Μέσα, λοιπόν, από την εκπαίδευση παράγει δημιουργούς – συνεχιστές του Πολιτισμού. Μέσω της εκπαίδευσης διατηρείται και αξιοποιείται έντονα η μουσική κουλτούρα η οποία είναι απαραίτητη προϋπόθεση για μια ανθρώπινη κοινωνία. Αλλά και το πολιτιστικό έργο που παράγει ένα Ωδείο, με τις συναυλίες που δίνει κάθε φορά, είναι δείγμα προσφοράς στην τοπική κοινωνία. Μ’ αυτόν τον τρόπο πετυχαίνει να απελευθερώνει τους ανθρώπους από την καθημερινότητα και βοηθά στη βελτίωσή των διαπροσωπικών σχέσεων. Αυτό άλλωστε είναι Πολιτισμός!

  • Ο Πολιτισμός χρειάζεται στήριξη καθώς δεν μπορεί να ακολουθήσει τους κανόνες της αγοράς με την «στενή» έννοια του όρου. Η Πολιτεία στηρίζει επαρκώς τον Πολιτισμό και ειδικότερα τα Ωδεία;

Οι δύσκολες συνθήκες που ζούμε τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο καθιστά πλέον ανάγκη τη στήριξη του πολιτισμού από την Πολιτεία. Το θέμα είναι τί προτεραιότητα θα δώσει η πολιτεία στην ουσιαστική στήριξη του πολιτισμού! Δυστυχώς, δεν ξέρω πόσο θα βιώνουμε ακόμα την «πανδημία του πολιτισμού». Διαφαίνεται βέβαια (ευτυχώς!) κάποια πολιτιστική αναζωπύρωση, χωρίς να μπορώ να σκιαγραφήσω την προοπτική της. Το Υπουργείο Πολιτισμού, οι Περιφέρειες, οι Δήμοι, θα πρέπει να αγκαλιάσουν αυτή την αναζωπύρωση και να δράσουν αποτελεσματικά. Να επιχορηγήσουν περισσότερο τους φορείς που προσφέρουν ουσιαστικό και πραγματικό πολιτιστικό έργο. Οι ζωντανές εμφανίσεις είναι αυτές που φέρνουν τον καλλιτέχνη σε επαφή με το κοινό. Εκεί γεννιέται η εξέλιξη και η δημιουργικότητα, που εγγυώνται το ελπιδοφόρο μέλλον.

Όσο για τα Ωδεία!…. η Πολιτεία θα έπρεπε να παρέχει χορηγίες στους σπουδαστές για να μπορούν να παρακολουθούν δωρεάν παραστάσεις. Επίσης, να δίνονται επιχορηγήσεις για εκδηλώσεις επιμορφωτικού χαρακτήρα. Να υπάρχουν και για τα Ωδεία προγράμματα οικονομικής στήριξης για παιδιά που θέλουν αλλά δεν μπορούν να σπουδάσουν μουσική. Γιατί, πολύ φοβάμαι ότι αν δεν υπάρξουν γρήγορες λύσεις αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης… τότε η εποχής μας θα αναγάγει τη σπουδή της μουσικής σε προνόμιο λίγων.

  • Υπήρξατε Καλλιτεχνική Διευθύντρια στον Πολιτιστικό Οργανισμό της π. Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Τρικάλων από το 1997 έως το 1999 και μεταξύ των όσων υλοποιήσατε, ήταν και τα «ΤΣΙΤΣΑΝΕΙΑ

Το 1997, με Νομάρχη τον κ. Πατραμάνη και Αντινομάρχη των κ. Αθανασίου, η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Τρικάλων συνέστησε τον Πολιτιστικό Οργανισμό, με σκοπό να παρέμβει επιτελικά και συμπληρωματικά στα πολιτιστικά δρώμενα του Νομού μας. Συμμετείχα ως μέλος έως το 2002 και ως Καλλιτεχνική Διευθύντρια έως το 1999. Μετά έπρεπε να εγκαταλείψω αυτήν τη θέση λόγω προσωπικών επαγγελματικών υποχρεώσεων. Αναγνωρίστηκε και αγαπήθηκε πολύ γρήγορα αυτός ο Οργανισμός λόγω των πολλών και ποιοτικών εκδηλώσεων που πραγματοποιούσε σε ολόκληρο τον Νομό . Στα πλαίσια αυτής της προσπάθειας και επιδιώκοντας να τιμήσει τον μεγάλο Τρικαλινό λαϊκό μουσουργό Βασίλη Τσιτσάνη, τέθηκε η πρόταση (νομίζω ότι ήταν πρόταση του κ. Πατραμάνη), να καθιερωθούν πολιτιστικές εκδηλώσεις με την επωνυμία «ΤΣΙΤΣΑΝΙΑ» και με τη φιλοδοξία να καταστεί πολιτιστικό γεγονός εμβέλειας έξω από τα γεωγραφικά όρια του Νομού Τρικάλων.

Όλοι εμείς οι τότε υπεύθυνοι του Οργανισμού, μαζί με ειδικούς συμβούλους, καταφέραμε να πραγματοποιήσουμε αυτό το στόχο. Το Σεπτέμβριο του 1998 γίνετε και ο 1ος Διαγωνισμός Λαϊκού Τραγουδιού με τηλεοπτική μετάδοση από την ΕΤ-1 και έτσι τα «ΤΣΙΤΣΑΝΙΑ» πέτυχαν και την εμβέλεια εκτός Νομού.

  • Πόσο σημαντικές είναι τέτοιες πρωτοβουλίες για την προώθηση του πολιτισμού;

Είναι μια πρόκληση που ανοίγει δρόμο προς την δημιουργικότητα και έχει άμεσο αποτέλεσμα ως προς στην προώθηση του Πολιτισμού και στην ανάδειξη και προβολή της Πολιτιστικής μας Κληρονομιάς.  Σήμερα, λοιπόν, προβάλλεται ως ανάγκη να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην προβολή του Πολιτισμού, της Παράδοσης αλλά και του φυσικού πλούτου που διαθέτει η περιοχή μας. Το μέλλον πρέπει να στηρίζεται στην ποιότητα της πρωτογενούς παραγωγής και τον Πολιτιστικό Τουρισμό. Γιατί, όπως χαρακτηριστικά είχε πει η αείμνηστη Μελίνα Μερκούρη « Ο Πολιτισμός για την Ελλάδα, πρέπει να γίνει η ‘’βαριά της βιομηχανία’’.

  • Τελικά ποια είναι τα βασικά προσόντα που πρέπει να διαθέτει ένας επίδοξος μουσικός και με ποια κριτήρια επιλέγεται για να θεωρηθεί κατάλληλος για την ενασχόληση με την διδασκαλία της μουσικής στα παιδιά;

Εξυπακούεται ότι πρέπει να έχει πολύ καλή μουσική επάρκεια, που να περικλείεται από χαρίσματα. Όπως μεράκι, δημιουργική ικανότητα και καλή επικοινωνία με το κοινό. Να έχει πάθος για τη μουσική για να μπορεί να αντέχει την απόκοσμη μοναξιά, όταν δημιουργεί . Να μπορεί να διαχειρίζεται την επιτυχία και την αποτυχία και να μη θεωρεί τίποτα δεδομένο. Να είναι σταθερά απλός και να προσαρμόζεται εύκολα.

O εκπαιδευτικός μουσικός όμως, πέρα από την βαθιά γνώση του αντικειμένου καλείται να φέρει εις πέρας ταυτόχρονα και άλλους ρόλους. Πρέπει να έχει παιδαγωγικές ικανότητες, να μπορεί να μεταδώσει την γνώση αλλά και την αγάπη για την μουσική και πάνω απ’ όλα να αγαπά τους μαθητές του . Πρέπει να έχει όλες αυτές τι διαχρονικές αξίες που κάνουν ιδανικό ένα δάσκαλο, να εμπνέει, να είναι επικοινωνιακός, συνεργάσιμος, υπομονετικός. Να θέλει να εξελίσσεται και να μην εγκλωβίζεται στις στερεότυπες μουσικές γνώσεις.

  • Επιλέγουν σήμερα τα παιδιά να ασχοληθούν με τη μουσική και την ενασχόληση με κάποιο μουσικό όργανο;

Ασφαλώς! Σήμερα τα παιδιά έχουν καλύτερη μουσική παιδεία, γιατί εκτός από τη μουσική τους έφεση, προβάλλονται θετικά πρότυπα μίμησης μέσω του παγκοσμίου ιστού, που είναι πρόκληση να ασχοληθούν με όλες τις εκφάνσεις του κλασικού μουσικού χώρου, του μοντέρνου και του παραδοσιακού.

Παρότι το εκπαιδευτικό σύστημα πιέζει ασφυκτικά τον ελεύθερο χρόνο, επιλέγουν τη μουσική και την εκμάθηση αγαπημένου τους μουσικού οργάνου ως εξωσχολική δραστηριότητα, ενθαρρυμένα και από τους γονείς. Προσοχή εδώ! Το παιδί – μαθητής που ξεκινά να μάθει μουσική χωρίς πραγματικά να το θέλει ή πιεζόμενος από τους γονείς του, νομοτελειακά θα εγκαταλείψει κάθε προσπάθεια…

  • Ποια είναι τα συναισθήματα σας, καθώς παρακολουθείτε την εξελικτική πορεία ενός μαθητή σας;

Η ανταμοιβή ενός δασκάλου είναι η διαδρομή ενός μαθητή από το ξεκίνημα, έως ότου ωριμάσει μουσικά και είναι πλέον σε θέση να παραδώσει αυτό που μπορεί. Κατά τη διάρκεια της διαδρομής, ένας πλούσιος συναισθηματικός κόσμος ( ικανοποίηση, χαρά, δέος, ευγνωμοσύνη) ενδόμυχα αναπτύσσεται στα μέσα του εκπαιδευτή. Κάθε φορά τα συναισθήματα αυτά με τίποτα δεν είναι ακριβώς τα ίδια, αφού εκπαιδεύεις διαφορετικές προσωπικότητες ως προς την ικανότητα, την αντίληψη, τη μνήμη, την υπομονή… Και η παραμικρή διαφορά του κάθε μαθητή μπορεί να είναι μια αφορμή για μια καινούρια δημιουργία. Αυτό που παραμένει όμως κάθε φορά το ίδιο, είναι η Συγκίνηση!…

  • Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια, σε προσωπικό και σε επαγγελματικό επίπεδο;

Σε προσωπικό επίπεδο με ενδιαφέρει η μουσική σύνθεση και η συγγραφή συγγραμμάτων σε σχέση με τη μουσική. Σε επαγγελματικό επίπεδο με ενδιαφέρει η διαρκής βελτίωση στον δρόμο της δημιουργικότητας όλων των μουσικών ειδών, ταυτόχρονα δε να έχω στην καριέρα μου, όσο το δυνατόν περισσότερες επιτυχίες, αλλά και καλλιτεχνικές δράσεις σε συνεργασία με καταξιωμένους μουσικούς.