Αρκετοί φαίνεται πως είναι οι Τρικαλινοί που επιθυμούν να χάσουν βάρος και να βελτιώσουν την εικόνα του σώματός τους, με αποτέλεσμα να απευθύνονται στον διατροφολόγο τους. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η διατροφολόγος Ελευθερία Μπουντούρη στο Trikalalife.gr, “η πλειοψηφία των ανθρώπων που έρχεται στο γραφείο επιθυμεί να χάσει βάρος και να βελτιώσει την εικόνα του σώματός του. Ένα μεγάλο μέρος αυτών των ανθρώπων έρχεται είτε από μόνο του είτε με την παρακίνηση κάποιου γιατρού για να διορθώσει μέσω της σωστής διατροφής θέματα υγείας. Επίσης, υπάρχουν άνθρωποι που αναζητούν βοήθεια προκειμένου να διορθώσουν τη σχέση τους με το φαγητό, όπως σε καταστάσεις βουλιμίας, ανορεξίας, υπερφαγίας ή μπορεί να πάσχουν από ψυχολογικά προβλήματα τα οποία έχουν επηρεάσει τη σχέση τους με το φαγητό. Το πρόβλημα στις μέρες μας είναι ότι ολοένα και συχνότερα καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα της παιδικής παχυσαρκίας καθώς τα περιστατικά με παχύσαρκα παιδάκια όσο πάνε και πληθαίνουν. Τα περιστατικά που συναντάμε καθημερινά είναι πολλά και το καθένα μοναδικό, πράγμα που σημαίνει ότι η σωστή διατροφή, η υγεία και η εικόνα του σώματος είναι ένα θέμα το οποίο απασχολεί μεγάλο μέρος της κοινωνίας”.
Ποια είναι ωστόσο τα λάθη στα οποία συχνά “πέφτουμε” με αποτέλεσμα να εμποδίζουμε την απώλεια βάρους; Τι επισημαίνει η διατροφολόγος Ελευθερία Μπουντούρη;
Αναμφισβήτητα το πρωινό είναι το σημαντικότερο γεύμα της ημέρας και δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να παραλείπεται. Τι συμβαίνει όμως με το βραδινό; Είναι σωστή η τακτική της παράλειψής του;
Το βραδινό αποτελεί ένα γεύμα που είναι απαραίτητο, όπως και τα υπόλοιπα γεύματα της ημέρας. Αυτό που παίζει σημαντικό ρόλο στο αν θα συντελέσει στην αύξηση του βάρους ή όχι, είναι η ποιότητα και η ποσότητά του. Η πρόσληψη ή η απώλεια βάρους εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το ενεργειακό ισοζύγιο και όχι από την ώρα που θα καταναλώσουμε το κάθε γεύμα. Ένα ισορροπημένο βραδινό είναι χρήσιμο, γιατί παρέχει στον οργανισμό τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που θα τον βοηθήσουν στη διασφάλιση ποιοτικού ύπνου, θα εξασφαλίσουν την ομαλή αύξηση της γλυκόζης, ώστε να αποφευχθεί τυχόν υπογλυκαιμία που θα διαταράξει τον ύπνο, αλλά και θα προκαλέσει περισσότερη πείνα και αναζήτηση τροφών που περιέχουν λιπαρά και απλούς υδατάνθρακες είτε κατά τη διάρκεια της νύχτας είτε το επόμενο πρωί. Επομένως, δεν είναι σωστό να το παραλείπουμε αλλά να κάνουμε ποιοτικές επιλογές σε λογικές ποσότητες.
Πως μπορεί να συνδέεται η μη επαρκής κατανάλωση καλών λιπαρών με την δυσκολία απώλειας βάρους; Αντίστοιχα, η υπερβολική κατανάλωση πρωτεΐνης έχει αρνητικές συνέπειες;
Τα καλά λιπαρά(μονοακόρεστα και πολυακόρεστα) παρέχουν ενέργεια στον οργανισμό, βελτιώνουν τα επίπεδα της χοληστερόλης και βοηθούν να χαθεί βάρος και να διατηρηθεί σε φυσιολογικά επίπεδα. Επιπλέον, τα πολυακόρεστα λίπη περιέχουν δύο τύπους λιπαρών οξέων που είναι απαραίτητα για το ανθρώπινο σώμα -τα ωμέγα-3 που είναι ιδιαίτερα καλά για την υγεία της καρδιάς και τα ωμέγα-6. Τέλος, τα λιπαρά ενισχύουν το αίσθημα του κορεσμού και μας κρατάνε χορτάτους για περισσότερο χρόνο μετά το φαγητό και αποφεύγονται τα τσιμπολογήματα.
Η κατανάλωση υπερβολικής πρωτεΐνης δεν είναι πρόβλημα για τους περισσότερους ανθρώπους, αλλά εάν το παρακάνουμε για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί τελικά να υπερφορτώσει το πεπτικό μας σύστημα, το συκώτι και τα νεφρά μας οδηγώντας σε προβλήματα όπως: αφυδάτωση, κούραση, πονοκέφαλοι, πεπτική δυσφορία, επιληπτικές κρίσεις. Επίσης, η υπερβολική κατανάλωση μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση βάρους. Οπότε εάν καταναλώνουμε πάρα πολλές θερμίδες με τη μορφή πρωτεΐνης, αυτές οι παραπανίσιες θερμίδες θα αποθηκευτούν σε λίπος και θα οδηγήσουν σε αύξηση βάρους.
Τα λεγόμενα φαγητά «διαίτης» όπως είναι τα τρόφιμα με «χαμηλά λιπαρά», «χωρίς ζάχαρη» και «χωρίς γλουτένη» είναι τόσο αθώα όσο πιστεύουμε;
Στην πραγματικότητα, τα περισσότερα τρόφιμα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, κατά την αφαίρεση ή μείωση λίπους, προστίθενται άλλα συστατικά όπως αλάτι, ζάχαρη και πρόσθετα συστατικά, ούτως ώστε να εξασφαλιστούν τα επιθυμητά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά όπως: η γεύση, η οσμή, η υφή και η εμφάνιση που θα ικανοποιήσουν το ευρύ κοινό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα προϊόντα αυτά να καταλήγουν περισσότερο επεξεργασμένα από τα αντίστοιχα πλήρη προϊόντα και εν τέλει η επιλογή τους να μην είναι τόσο σοφή όσο πιστεύουμε. Αντίστοιχα, κατά τη διαδικασία παραγωγής προϊόντων «χωρίς ζάχαρη» ή με «χαμηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη» οι εταιρίες τροφίμων προσθέτουν τεχνητές γλυκαντικές ύλες, ώστε να προσδώσουν την γλυκιά γεύση που αφαιρείται με τη πλήρη ή μερική απομάκρυνση της ζάχαρης. Οι πιο γνωστές τεχνητές γλυκαντικές ύλες που χρησιμοποιούνται είναι η σακχαρίνη, η ασπαρτάμη, η ακεσουλφάμη- Κ, το κυκλαμικό οξύ και η σουκραλόζη. Αν και οι ολιγοθερμιδικές τεχνητές γλυκαντικές ύλες μέχρι στιγμής χρησιμοποιούνται ως ασφαλή συστατικά – σύμφωνα με τους φορείς υγείας SCF, EFSA, FDA – και η κατανάλωση τους φαίνεται να συμβάλει θετικά στη διαχείριση του σωματικού βάρους, η χρήση τους θα πρέπει να γίνεται πάντα με μέτρο και να μην υπερβαίνονται οι προτεινόμενες δοσολογίες. Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι τέτοια προϊόντα δεν παύουν να είναι επεξεργασμένα και να περιέχουν άλλα συστατικά (π.χ αλάτι, κορεσμένα λιπαρά) που επιβαρύνουν την υγεία.
Τέλος, τα τρόφιμα <<χωρίς γλουτένη>> αποτελούν αποκλειστική θεραπεία για άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη, μια αυτοάνοση δυσανεξία στην γλουτένη. Σαφώς και δεν συνίσταται σε υγιή άτομα. Η απώλεια βάρους που μπορεί να παρατηρηθεί άμεσα μετά από την αφαίρεση της γλουτένης από την διαστροφή οφείλεται κυρίως στην ταυτόχρονη απόκλιση πολλών και σημαντικών τροφίμων από την καθημερινότητα μας, όπως τα μακαρόνια, το ψωμί κλπ. Αποκλείοντας τόσα τρόφιμα από το καθημερινό διαιτολόγιο, τελικά προσλαμβάνουμε και λιγότερες θερμίδες στο σύνολο της ημέρας, χωρίς όμως να μαθαίνουμε πώς πρέπει να τρεφόμαστε, ποια είναι η συνιστώμενη ποσότητα και πως να έχουμε ποικιλία στην διατροφή μας.
Επομένως, καλό θα είναι να μάθουμε να διαβάζουμε τις ετικέτες των τροφίμων και να επιλέγουμε τρόφιμα με λιγότερα συντηρητικά και ανάλογα τις ανάγκες μας να επιλέγουμε. Επίσης, η υπερκατανάλωση σε οποιοδήποτε τρόφιμο υγιεινό ή μη οδηγεί σε πρόσληψη βάρους.
Υπάρχουν ροφήματα που μπορεί να έχουν μεγάλο θερμιδικό φορτίο και τα οποία θα πρέπει να αποφεύγονται;
Πολλοί από εμάς κάνουμε το λάθος να πίνουμε τις θερμίδες μας, χωρίς πολλές φορές καν να το καταλαβαίνουμε. Τα αναψυκτικά, οι καφέδες με κρέμα και τα ζαχαρούχα ροφήματα επιβαρύνουν με κενές θερμίδες στον οργανισμό μας, ενώ παράλληλα δεν επιφέρουν τον κορεσμό που προκαλούν οι στερεές τροφές. Έτσι, καταλήγουμε να έχουμε καταναλώσει περιττές θερμίδες και παράλληλα να νιώθουμε πείνα. 1 κουτάκι αναψυκτικού μπορεί να περιέχει μέχρι και 6 κουταλάκια του γλυκού ζάχαρη. Αν προσθέτουμε στον καφέ μας ζάχαρη, κρέμα και σιρόπι, μπορεί να αποτελέσει μία «θερμιδική βόμβα» με υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα και λίπος. Σημαντικό ρόλο στο θερμιδικό περιεχόμενο ενός αλκοολούχου ποτού παίζει και το τι άλλο περιέχει. Για παράδειγμα, η προσθήκη αναψυκτικών, χυμού, ζάχαρης(κοκτέιλ) κ.ά. ανεβάζει τις θερμίδες. Τέλος, ροφήματα όπως milkshake, ενεργειακά ποτά παρέχουν πολλές θερμίδες.
Πόσο αποτελεσματική μπορεί να είναι μία δίαιτα που στοχεύει στην απώλεια βάρους, εάν δεν συνδυάζεται με γυμναστική;
Η αλήθεια είναι ότι μπορούμε να χάσουμε βάρος μόνο με την κατάλληλη υποθερμιδική διατροφή, χωρίς να κάνουμε άσκηση αλλά η άσκηση είναι αυτή που θα μας βοηθήσει να μειώσουμε περισσότερο και πιο σύντομα το βάρος μας και αυξάνει τις πιθανότητες να διατηρήσουμε το νέο μας βάρος για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, βελτιώνοντας την εικόνα του σώματός μας. Η άσκηση, ενισχύει το μεταβολισμό μας καθώς αυξάνεται η μυϊκή μάζα και έτσι οι καύσεις του οργανισμού ενισχύονται. Επομένως, ναι μεν μπορεί να χαθεί βάρος μόνο με ισορροπημένη διατροφή και σε φυσιολογικό χρονικό διάστημα αλλά η άσκηση είναι αυτή που θα τελειοποιήσει το αποτέλεσμα και θα κάνει τον οργανισμό μας πιο υγιή.
Η έλλειψη ύπνου είναι ένας παράγοντας που επιβραδύνει την απώλεια βάρους;
Ένας παράγοντας που συχνά αγνοείται, αλλά επηρεάζει αρκετά τις προσπάθειες για απώλεια βάρους είναι και ο ύπνος. Ο ύπνος επηρεάζει δύο σημαντικές ορμόνες της όρεξης τη λεπτίνη και τη γκρελίνη. Η λεπτίνη είναι μία ορμόνη που μειώνει την όρεξη, επομένως όταν τα επίπεδά της στο αίμα είναι υψηλά, νιώθουμε χορτάτοι. Αντιθέτως η γκρελίνη ενισχύει την όρεξη και πεινάμε. Μία πρόσφατη έρευνα διαπίστωσε ότι ο περιορισμός της διάρκειας ύπνου συνδέεται με αύξηση των επιπέδων της γκρελίνης και μείωση των επιπέδων της λεπτίνης. Επίσης, έρευνες έχουν δείξει ότι οι περιοχές επιβράβευσης του εγκεφάλου ενεργοποιούνται περισσότερο ως απόκριση στην τροφή μετά από νύχτες με μειωμένη διάρκεια ύπνου (4 ώρες) και λιγότερο μετά από νύχτες με φυσιολογική διάρκεια (9 ώρες). Το γεγονός αυτό μπορεί πιθανώς να εξηγήσει επίσης γιατί οι ασθενείς που κοιμούνται λίγο, προτιμούν τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες και γλυκιά γεύση, συγκριτικά με αυτούς που κοιμούνται 7-9 ώρες. Τέλος, η διάρκεια του ύπνου μπορεί να επηρεάσει το μεταβολικό ρυθμό και ιδιαίτερα το μεταβολισμό της γλυκόζης. Συμπερασματικά, η έλλειψη ύπνου αυξάνει την όρεξη, αυξάνει την επιθυμία μας για ανθυγιεινά τρόφιμα και επηρεάζει την αποθήκευση του λίπους. Καταλαβαίνουμε λοιπόν, ότι ο ύπνος θα πρέπει να αποτελεί έναν από τους παράγοντες που πρέπει να βελτιώσουμε.
