Η ψυχοθεραπεύτρια Μαρίνα Μόσχα γράφει για τον δεύτερο γάμο. Ποια τα θετικά και ποια τα αρνητικά; Μπορεί να λειτουργήσει με επιτυχία, έχοντας ήδη την εμπειρία του πρώτου; Ο λόγος στην ειδικό…
“Ο γάμος είναι ο θρίαμβος της φαντασίας έναντι της νοημοσύνης. Ο δεύτερος γάμος είναι ο θρίαμβος της ελπίδας έναντι της εμπειρίας”, σύμφωνα με τον Oscar Wilde, όπου αν και δεν ήταν οπαδός του γάμου, φαίνεται να επιβεβαιώνεται μέσα από τα στατιστικά στοιχεία, καθώς το ποσοστό διαζυγίων στους δεύτερους γάμους φτάνει στο 67% την πρώτη 5ετία, ενώ στους τρίτους γάμους αγγίζει το 73%.
Ωστόσο, οι άνθρωποι συνεχίζουν να δένονται με τα δεσμά του γάμου, παρ’ όλες τις εκτιμήσεις που θέλουν τον θεσμό να φθίνει στις μέρες μας. Γιατί οι άνθρωποι ξαναπαντρεύονται εφόσον γνωρίζουν πως οι πιθανότητες να κρατήσει ένας γάμος δεν είναι και τόσο μεγάλες, έχοντας μάλιστα και τη δική τους εμπειρία να το επιβεβαιώνει; Γιατί εξακολουθούν και αναζητούν την ευτυχία δίπλα σε έναν νέο σύντροφο, τολμώντας να μπουν σε έναν δεύτερο γάμο;
Η απάντηση έρχεται μέσα από μία αρχέγονη διαδικασία εκπλήρωσης μιας βαθιάς ανθρώπινης ανάγκης αποδοχής, να αγαπηθεί, να “ανήκει”. Της ανάγκης να νιώσει και πάλι ικανός να “φτιάξει”, να δεσμευτεί, ώστε να μην νιώθει μόνος, απολαμβάνοντας τη συναισθηματική, σεξουαλική αλλά και οικονομική -σε κάποιες περιπτώσεις- ασφάλεια. Επίσης, η ύπαρξη παιδιών φαντάζει πολλές φορές στο μυαλό ως ανάγκη να καλύψουμε το κενό στην οικογένεια, με την παρουσία και την ενεργή συμμετοχή ενός άλλου ανθρώπου, ώστε να ολοκληρωθεί και πάλι συμβολικά.
Για να δούμε όμως, ποιες είναι οι πιθανότητες επιτυχίας; Τι χρειάζεται να προσέξουμε ώστε να διατηρηθεί και να μην έχει την κατάληξη του πρώτου; Αν υπάρχουν παιδιά, ποια θα είναι η σχέση με τον πρώην; Ποιος είναι ο μεικτός γάμος ή γάμος πάτσγουορκ;
Και όμως υπάρχουν θετικά στον δεύτερο γάμο!
Το ζευγάρι έχει ήδη βιώσει μία σχέση που δεν κατάφερε να επιβιώσει. Ενδεχομένως προσπάθησαν και οι δύο σύντροφοι να δουν αν υπάρχει περίπτωση να σώσουν αυτήν τη σχέση, ίσως να επισκέφτηκαν και σύμβουλο γάμου για να δουν αν τελικά είναι εφικτό να ξεπεράσουν τα θέματα και τα προβλήματά τους ή όχι. Πιο απλά, έχουν ήδη την εμπειρία μιας κατάστασης που “δεν είχε αίσιο τέλος” και αν έχουν δουλέψει έστω και λίγο, μάλλον θα είναι πιο εξοικειωμένοι και με κάποιους από τους λόγους, αν όχι όλους! Αν χρησιμοποιήσουν λοιπόν την προηγούμενη γνώση, το πιο πιθανό είναι πως θα αποφύγουν τα ίδια λάθη που κατέστρεψαν τον πρώτο γάμο τους.
Και υπάρχουν και …αρνητικά!
Όπως είδαμε οι μελέτες υποστηρίζουν πως όχι μόνο μπορεί το ζευγάρι να χωρίσει και πάλι αλλά να έχει και μία χαμηλή ποιότητα συζυγικής ζωής. Από τη μία δικαιολογείται καθώς το κάθε μέλος “κουβαλάει” τραυματικές εμπειρίες, αλλά και ανθρώπους (παιδιά, πρώην πεθερικά, πρώην σύζυγος) από την προηγούμενη έγγαμη ζωή, αλλά και η εμπειρία της διάλυσης ενός γάμου δεν είναι πρωτόγνωρη. Αποτέλεσμα, να μπορεί πιο εύκολα να σπάσει τα δεσμά ενός δεύτερου γάμου, μάλιστα πιο εύκολα να πάρει την απόφαση να χωρίσει ξανά σε σχέση με τον πρώτο γάμο. Προβλήματα που θα αντιμετωπίσει το νέο ζευγάρι είναι πιθανές οικονομικές δυσκολίες καθώς υπάρχουν οικονομικές υποχρεώσεις από τον προηγούμενο γάμο, ματαιωμένες προσδοκίες από τον προηγούμενο γάμο που περιμένουν να εκπληρωθούν τώρα, κακές σχέσεις με τον πρώην σύντροφο, κλπ.
Οικογένειες μεικτές ή οικογένειες μωσαϊκό
Εκείνη και εκείνος μπαίνουν σε έναν δεύτερο γάμο, φέρνοντας επίσημα τα παιδιά τους από τον πρώτο γάμο στην συγκατοίκηση. Ανεπίσημα όμως, έρχονται και όλοι όσοι έχουν σχέση μαζί τους: ο/η πρώην σύζυγος, τα πρώην πεθερικά, οι πρώην συγγενείς, ακόμη και …κοινοί φίλοι από τον πρώην γάμο! Βαριά η προίκα αυτή, όπου το ζευγάρι καλείται να αντιμετωπίσει περισσότερες προκλήσεις από ότι στον πρώτο γάμο. Όταν μάλιστα ο πρώην σύντροφος εξακολουθεί και ενοχλεί με τον τρόπο του βάζοντας λόγια στα παιδιά, απειλώντας ή εκβιάζοντας, τα πράγματα δυσκολεύουν αρκετά το νέο ζευγάρι. Το ίδιο συμβαίνει όταν τα παιδιά νιώθουν πως δεν θέλουν τον πατριό ή τη μητριά και κατηγορούν το γονιό που προχωράει στη ζωή του πως λειτουργεί εγωκεντρικά. Και όταν γεννηθεί και νέο αδελφάκι στο νέο γάμο, στη νέα οικογένεια, οι σχέσεις μπορεί να διαταραχθούν ακόμη περισσότερο.
Συνήθως λέμε πως χρειάζεται χρόνος προσαρμογής για όλους, όσους συμμετέχουν άμεσα ή έμμεσα στον δεύτερο γάμο, όπως δεν μπορεί να υποχρεωθεί για παράδειγμα το παιδί να «αγαπήσει» τον νέο σύντροφο του γονιού του. Αντίθετα στο ευρύτερο αυτό οικογενειακό περιβάλλον, η αποδοχή του καθενός έτσι όπως είναι, θα καρποφορήσει στο πέρασμα του χρόνου και θα φέρει κοντά τα μέλη της μέσα από την καθημερινότητα… Αν παρόλα αυτά, υπάρχει ένταση, η βοήθεια ειδικού θα φανεί χρήσιμη.
